Merak edilen Çok İlginç bilgiler: Madeni Paraların Kenarları Neden Tırtıklıdır biliyor musunuz?
Günlük hayatta hep merak ettiğimiz, acaba “Ne? Neden? Nasıl? Nerede? Ne Zaman? Kim?” sorularını pek çok konu için sormuşuzdur.
Gelin bu soruların cevaplarını bilimsel bir yaklaşımla hep birlikte izleyerek öğrenelim.
Günlük yaşantımızda sıkça kullandığımız madeni paraların kenarlarının tırtıklı olduğunu çoğu kişi fark etmiyordur bile. Ama dikkatli baktığınızda tüm madeni paraların kenarlarının tırtıklı olduğunu görebilirsiniz.
Madeni Paraların Kenarlarının Tırtıklı Oluşunun Sebebi
İlk madeni para M.Ö. 7.Yüzyılda, Anadolu’da yaşayan Lidyalılar tarafından üretilmişti. Dünyadaki ilk darphane ise Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul’da kurulmuştur.
Kağıdın icadından önceki dönemlerde, ilk paralar altın, gümüş veya bakır gibi değerli madenlerden üretilirdi. Madeni paradan kağıt paralara geçiş ise M.Ö. 118 yılında deri para kullanan Çinliler’in, M.S. 806 yılında deriden vazgeçip kağıdı tercih etmeleriyle başladı. Batı uygarlıklarında kağıt paraların kullanılmaya başlaması neredeyse 17. Yüzyılın sonlarına rastlar.
Eski çağlarda özellikle altın ve gümüş paraların kenarlarını kazıyarak az da olsa bu değerli madenden biriktirmek mümkün oluyordu. Bunu yapmayı başarabilenler, biriktirdikleri madenleri tekrar kullanıyorlardı. Aslında ilk madeni paraların köşeli üretilmemiş olmasının sebebi de budur. Çünkü yuvarlak bir madeni, şeklini değiştirmeden kazımak çok daha zordur. Ama bu zorluğun bile üstesinden gelebilenler olduğu için yeni bir çözüm üretilmek zorunda kalındı. Böylece madeni paraların kenarlarına girinti ve çıkıntılar eklendi. Bu sayede paranın kenarı kazındığında hemen belli oluyor ve böyle bir parayı kimse kabul etmiyordu. Modern madeni paralarda artık değerli madenler kullanılmıyor. Ancak buna rağmen kenarında kabartma veya yazılar olması tamamen bir uygulama alışkanlığından kaynaklanıyor.
Günümüzde işlevselliğini yitiren bu mekanizma tamamen alışkanlıklardan ötürü kullanımına devam edilmektedir.