Çin’de başlayarak kısa süre içerisinde tüm dünyaya yayılan koronavirüs salgını, 2020 yılına damgasını vurdu. Salgın, global ekonomiyi olumsuz etkilerken birçok ülke sektörünün durağanlaşmasına yol açtı. Türkiye’de de Mart ayından itibaren salgının etkileri hissedilmeye başlandı.
2020’deki Türkiye konut dünyası, 4 temel başlık altında ele alınabilir. Yıla düşük konut kredisi faizleriyle giren sektör, satışlarda yüksek sonuçlar elde etti. Ocak ayında Türkiye genelinde 113 bin 615 adet, Şubat ayında 118 bin 753, Mart ayında ise 108 bin 670 adet konut satıldı.
PANDEMİNİN SEKTÖRE ETKİSİ
Mart ayının ortasından itibaren koronavirüs salgınının etkilerini konut dünyası görmeye başladı. Bu tarihten sonra satışlarda durağan bir döneme girildi. Konut kredisi faizlerinde artışlar başladı. Yabancılara konut satışı da uluslararası uçuşların kapanmasıyla olumsuz etkilendi.
Türkiye’de Nisan ayında 42 bin 783 adet konut satıldı. Satışlarda bu dönem yüzde 55’lik düşüş görüldü. Mayıs ayında ise yıllık bazda yüzde 44.6’lık düşüşle 50 bin 936 adet konut satıldı.
Pandemi yalnızca konut satışlarını etkilemiyordu. Bu dönemde müteahhitlerin uluslararası çalışmaları da olumsuz etkilendi. Yine bu dönemden itibaren demir ve çimento fiyatlarında artışlar başladı. Bu durum da inşaat maliyetlerini artırdı.
YAZ DÖNEMİNDE TARİHİ KAMPANYA
Türkiye, Haziran ayı başı itibarıyla normalleşme adımları atmaya başladı. Bu dönemde devlet destekli düşük faizli konut kredisi kampanyası başlatıldı. Kamu bankaları tarafından sıfır konutlar için geçerli yüzde 0.64, ikinci el konutlar için geçerli yüzde 0.74 faizli konut kredisi sunulmaya başlandı. Bu dönemde Türkiye genelindeki konut fiyatlarında da ciddi seviyelerde artışların olduğu görüldü.
Tarihin en düşük maliyetli konut kredisi kampanyası, konut satışlarında tarihi rekorları beraberinde getirdi. Haziran ayında konut satışları, yüzde 209.7 oranında artarak 190 bin 012 adet oldu. Düşük konut kredisi kampanyasının devam ettiği Temmuz ayında ise 229 bin 357 adet konut satıldı. Bu sayı, aylık bazda tarihin en yüksek konut satış rakamı oldu.
Yaz döneminde yakalanan hareketlilik aynı zamanda inşaat firmalarının gelecek planlarını da şekillendirdi. Firmalar, yatırımcılardan gelen yoğun konut talebi sonrasında 2021 yılıyla yeni projelere yönelme kararı aldı.
FAİZLERDE YENİDEN YÜKSELİŞ
Ağustos ayı başında tarihi konut kredisi kampanyası sona erdi. Konut dünyasını yeniden hareketlendiren bu dönemde beklemede olan yatırımcılar yeniden gayrimenkule yöneldi. Ağustos ayından itibaren hem kamu bankalarının hem özel bankaların konut kredisi faizlerinde artışlar yaşandı. Konut kredisi faizlerinde başlayan artışlar, konut fiyatlarını etkilemedi. Düşük faizli kredi kampanyasının olduğu dönemde konut fiyatlarına yapılan zamlar, fiyatlarda belirli bir seviyeyi oluşturdu ve bu seviyenin altına düşüş olmadı.
Sonbahar döneminde yükselen konut kredisi faizleri nedeniyle sektör durağan bir döneme girdi. Bu dönemlerde inşaat firmalarının yeni yıla hazırlık çalışmaları yoğunlaştı. Eylül ayında 136 bin 744 adet, Ekim ayında 119 bin 574 adet, Kasım ayında 112 bin 483 adet konut satıldı. Bu dönemlerde satışlar yıllık bazda düşüş gösterse de yatırımcıların konuta olan ilgisi sürdü.
Sonbahar aylarında yabancılara konut satışının yeniden yükseliş ivmesi yakaladığı görüldü. Özellikle yüksek konut kredisi faizlerinin olduğu dönemlerde sektör açısından büyük önem taşıyan yabancılara konut satışı, Kasım ayında aylık bazda en yüksek rakama ulaştı. Yakalanan yeni artış ivmesinden sonra yabancılara konut satışının yıl sonu beklentisi 41 bin seviyesine çekildi.
YILLIK SATIŞTA REKOR
2020 yılına büyük umutlarla giren konut dünyası, pandemi nedeniyle inişli bir seyre geçmiş, sonrasında yaz ayında yeniden artış ivmesi yakalamıştı. Dönem dönem konut satışlarında düşüşler olsa da yaz döneminin etkisiyle konut satışlarında yıllık rekor kırılıyor. Yılın 11 aylık döneminde Türkiye genelinde 1 milyon 393 bin 335 adet konut satıldı. Ocak ayının ikinci haftasında açıklanacak Aralık 2020 dönemi konut satış rakamlarıyla yıllık bazda satış rekoru tazelenecek. Zira yıllık satış rekoru, 2017 yılında 1 milyon 409 bin 314 adet olarak görülüyor. Aralık ayı satış sonuçlarıyla bu sayının geçilmesi bekleniyor.
Ozan Şener/YeniEmlak
